Je kind hoogbegaafd?

 

Ongeveer één op de veertig kinderen heeft een IQ van 132 of hoger, maar zo’n 10% van de kinderen wordt als hoogbegaafd aangemerkt. Is jouw kind (mogelijk) hoogbegaafd? Een aantal kenmerken die vaak (maar niet altijd of bij ieder begaafd kind) al op zeer jonge leeftijd te zien zijn:

• scherp waarnemen, vroeg al goed spreken en een grote woordenschat bezitten, sterke gerichtheid op intellectuele uitdagingen (letters, cijfers), meestal weinig slaap nodig.
• Perfectionisme, waarbij het kind zijn eigen wil niet kan bijbenen en dus “boos op zichzelf” wordt omdat het niet in staat is te voldoen aan zijn eigen wil.
• Overslaan van speelfase ten gunste van intellectuele bezigheden. Speelgoed is aan deze kinderen niet besteed. Boeken met wetenswaardigheden of websites met een hoog educatief gehalte zijn daarentegen zeer welkom.
• Vol ideeën, die veelal door leeftijdgenootjes niet begrepen worden.

 

Wanneer we kijken naar de kenmerken van hoogbegaafde kinderen in de basisschoolleeftijd (veelal wordt dan pas onderzocht wat er met een kind is), dan vallen op:

• Een ongebruikelijke woordenschat.
• Een honger naar kennis en vasthoudendheid in vragen stellen.
• Een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel.
• Kritisch over eigen functioneren.
• Moeilijk gedrag. Soms is het kind op school teruggetrokken maar thuis des te moeilijker. Vaak ook (zeker bij jongens!) vertoont het kind zowel op school als thuis afwijkend en vermoeiend gedrag.
• Een scherp waarnemingsvermogen.
• Interesses die afwijken van wat leeftijdgenootjes boeit.
• Contact zoeken met oudere kinderen of volwassenen, omdat zij zich kunnen verplaatsen in de wereld van het kind. Zij kunnen hen beter begrijpen en tonen meer begrip.

 

Niets om je voor te schamen...

 

Het kan voor jou als ouder een schok zijn wanneer je voor het eerst hoort dat je kind mogelijk hoogbegaafd is. Je eerste reactie is wellicht: “Nee hoor, dat denk ik niet. We blijven liever gewoon”.

 

Om gelijk af te rekenen met een hardnekkig misverstand: hoogbegaafd is niet arrogant. Het is evenmin iets waar je als ouders voor kiest. Hoogbegaafdheid is niet iets wat zich uitsluitend voordoet in elitaire kringen, maar in alle lagen van de bevolking komen we dit verschijnsel tegen. Hoogbegaafdheid duidt op een intelligentie die in behoorlijke mate afwijkt van het gemiddelde. Bij een intelligentietest zal een hoogbegaafde een score van 132 of hoger halen, terwijl het gemiddelde in Nederland 102 is. Zegt dat iets over het karakter? Valt hieruit af te leiden om wat voor persoon het gaat? Nee, uitsluitend is daarmee gezegd dat de intelligentiescore hoger is dan gemiddeld. Ter vergelijking: een hoge bloeddruk is niet iets om prat op te gaan, maar wel iets om terdege rekening mee te houden. Hetzelfde geldt voor een (uitzonderlijk) hoge intelligentie. En ouders die weten wat het is om een hoogbegaafd kind te hebben, kennen ook de zorgen die dit soms met zich meebrengt…

 

Zorgen

 

Is het dan zo zwaar om een bovengemiddelde intelligentie te hebben? En is het terecht dat er zoveel aandacht wordt besteed aan hoogbegaafdheid? Een hoge intelligentie is niet het probleem. Dit is zelfs te beschouwen als een voorrecht. Immers: een kind met een helder verstand heeft mogelijkheden gekregen om een goede opleiding te volgen en veel te bereiken.

 

En toch: de aandacht voor hoogbegaafdheid is ontstaan doordat het ook nogal eens niet goed gaat met hoogbegaafden. Velen van hen komen vroeger (in de basisschoolperiode) of later (in de vroege puberteit) in de problemen. Dit heeft twee oorzaken:

1. Je kind stelt zichzelf al op jonge leeftijd vragen die het niet kan oplossen. Verstandelijk is het zijn of haar leeftijd ver vooruit, maar emotioneel kan het zijn eigen verstand niet aan. Je kind maakt zich zorgen over kwesties waar het helemaal nog niet aan toe is.
2. Je kind stelt zichzelf steeds teleur. Het begint aan iets waar het mentaal wel aan toe is, maar emotioneel of qua motoriek nog niet.

 

Zoeken naar evenwicht

 

Het is niet goed om een hoogbegaafd kind wezenlijk anders te behandelen dan andere kinderen. Een kind dat dol is op gehaktballen geef je toch ook niet dagelijks een bord vol ballen ter vervanging van de warme maaltijd? Wezenlijk is dat jouw kind evenwichtig opgroeit. Wanneer je weet of ontdekt dat je kind meer- of hoogbegaafd is, heb je als ouder de taak om veel met je kind te praten. Luister naar wat je kind bezighoudt. Bespreek afwijkend gedrag door in een open gesprek te vragen wat de reden is. Vraag naar wat het beleeft en bouw aan een vertrouwensband! Want dat is de basis onder een evenwichtige opvoeding…

 

Begeleiding die werkt!

 

Wij, bij AntrAciet, adviseren en begeleiden niet alleen scholen maar ook ouders in het zoeken naar antwoorden op vragen rond (hoog-)begaafdheid. En wanneer dat nodig is, bieden we coaching en begeleiding aan kinderen of jongeren. Soms blijkt deelname aan een workshop de oplossing, in andere situaties is persoonlijke begeleiding nodig. In de meeste gevallen wordt dan een PGB aangevraagd.

 

Onze werkwijze is sterk kindgericht: de persoonlijkheidsontwikkeling en het welbevinden van jouw kind staat centraal. De praktijk wijst uit dat die aanpak werkt. Dat kinderen spontaner worden, contact leren leggen met de wereld om hen heen, plezier gaan beleven aan alledaagse èn bijzondere gebeurtenissen. En dat ouders, aanvankelijk heel voorzichtig, weer opgelucht adem kunnen halen...

 

 

AntrAciet

Franseweg 80

3921 DK Elst (U)

2024 AntrAciet©